Του Δρ. Σίδερη Π. Θεοχαρόπουλου
π. Αναπληρωτής Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (ΠΔ.407/80)
Στο πρόσφατο Φόρουμ του Νταβός (16-20 Ιανουαρίου 2023) μία ομάδα 205 «ανησυχούντων» πλουσίων δισεκατομμυριούχων και εκατομμυριούχων κάλεσαν όλες τις κυβερνήσεις του κόσμου να τους φορολογήσουν για να βοηθηθούν οι άνθρωποι που παλεύουν με την έλλειψη τροφής, την κρίση και το κόστος ζωής.
Μία πρόσφατη μελέτη από την OXFAM INTERNATIONAL (Διεθνής Συνομοσπονδία φιλανθρωπικών οργανισμών που ιδρύθηκε το 1942 με τη διεθνή γραμματεία στο Ναϊρόμπι, της Κένυας) διαπίστωσε ότι η πρόσφατη υγειονομική κρίση του COVID-19 με τις συνέπειες της, διεύρυνε την παγκόσμια οικονομική ανισότητα, καθόσον σχεδόν τα 2/3 του νέου πλούτου που συγκεντρώθηκε από την έναρξη της πανδημίας έχει πάει στους πλουσιότερους και συγκεκριμένα στο 1% του παγκόσμιου πληθυσμού, με το υπόλοιπο 1/3 του πλούτου να πηγαίνει στο υπόλοιπο 99% του παγκόσμιου πληθυσμού με αύξηση του ακραίου πλούτου και της ακραίας φτώχειας. Αυτό συνέβη διότι εκτός των άμεσων επιπτώσεων της πανδημίας στην οικονομία, οι πολιτικές που εφαρμόσθηκαν, όπως οι μειώσεις των επιτοκίων και η δημιουργία χρήματος, ενίσχυσαν την αξία των ακινήτων και των μετοχών. Οι εταιρείες τροφίμων και ενέργειας έχουν υπερδιπλασιάσει τα κέρδη τους το 2022, σε μια εποχή που περισσότεροι από 800 εκατομμύρια άνθρωποι πεινούσαν. Σύμφωνα με την μελέτη αυτή πεθαίνουν τουλάχιστον 21.000 άνθρωποι την ημέρα, λόγω της πείνας, της έλλειψης πρόσβασης στην υγεία, της ενδοοικογενειακής βίας, και της κλιματικής κρίσης.
Τα παραπάνω προφανώς αποτελούν προσβολή των βασικών ανθρώπινων αξιών, και ιδεωδών, καθόσον η ακραία φτώχεια αυξάνεται για πρώτη φορά μετά από 25 χρόνια, ενώ ακραίες συγκεντρώσεις πλούτου οδήγησαν σε ασθενέστερη ανάπτυξη, και σε κλιματική κρίση. Σήμερα μόνο 4 σεντς σε κάθε δολάριο φορολογικών εσόδων προέρχονται από φόρους περιουσίας ενώ οι μισοί δισεκατομμυριούχοι του κόσμου δραστηριοποιούνται σε χώρες χωρίς φόρο κληρονομιάς για τα χρήματα που δίνουν στα παιδιά τους.
Εκτιμάται ότι ένας φόρος έως και 5% στους πολυεκατομμυριούχους και τους δισεκατομμυριούχους του κόσμου θα μπορούσε να συγκεντρώσει περίπου 2 τρις δολάρια ετησίως, αρκετά για να βγάλει 2 δισεκατομμύρια ανθρώπους από τη φτώχεια και να χρηματοδοτήσει ένα παγκόσμιο σχέδιο για τον τερματισμό της πείνας. Ενώ η ακραία φτώχεια θα μπορούσε να αντιμετωπισθεί με προοδευτική φορολόγηση για να δοθούν τα έσοδα σε κοινωνικές παροχές. Επιπλέον με ένα έκτακτο φόρο έως 99% στα κέρδη που συγκέντρωσαν στη διάρκεια της πανδημίας οι δέκα πλουσιότεροι άνθρωποι θα μπορούσαν να παραχθούν εμβόλια για όλο τον κόσμο, και να προσφερθεί ιατρική και κοινωνική περίθαλψη σε όλους.
Η πρόταση αυτών των 205, θα πρέπει να αξιοποιηθεί Oι ηγέτες των κρατών παγκοσμίως, πρέπει να κατανοήσουν το πρόβλημα, και να επιβάλουν πολύ υψηλότερους φόρους στους υπερπλούσιους.
Γεννιέται όμως το ερώτημα γιατί δεν κάνουν κάτι οι ίδιοι για την ανακατανομή του πλούτου, ή γιατί δεν μεταφέρουν τις έδρες τους σε χώρες με υψηλή φορολογία, ή γιατί μεταβιβάζουν τις περιουσίες τους, στη νέα γενιά και αυξάνεται και διαιωνίζεται η ανισότητα. Προφανώς υπάρχουν και φωτεινά παραδείγματα όπως η Μόργαν Κέρτις η οποία μοίρασε το 100% του πλούτου που κληρονόμησε σε κοινωνικά κινήματα και οργανώσεις υπεράσπισης μαύρων και ακτημόνων. Ενώ ένα κίνημα νέων αποκηρύσσει την περιουσία του για να αλλάξουν το σύστημα από το οποίο επωφελούνται. Πάραυτα κάποιοι ειδικοί κοινωνιολόγοι είναι δύσπιστοι και το ερμηνεύουν ότι πολλοί από αυτούς επαναπροσδιορίζουν τι σημαίνει να λειτουργείς προς το συμφέρον σου.
