Της Αικατερίνης Βιτζηλαίου
Χειρουργός Οδοντίατρος
Η σημασία της πρόληψης έχει διατυπωθεί από τα αρχαία χρόνια με κύριο υποστηρικτή της τον Ιπποκράτη. «Ασφάλεια εστί το προνοείν και προλαμβάνειν. Το δε προνοείν και προλαμβάνειν κρείττον εστί του θεραπεύειν.» Ιπποκράτης 460-377 π.Χ., πατέρας της Ιατρικής.
Προληπτική οδοντιατρική ονομάζεται ο κλάδος της οδοντιατρικής επιστήμης που ασχολείται με την ενεργοποίηση των ασθενών, μικρών παιδιών, εφήβων και ενηλίκων, ώστε να μάθουν να χρησιμοποιούν σωστά τα μέσα της στοματικής υγιεινής (οδοντόβουρτσα, οδοντικό νήμα, οδοντόκρεμα, στοματικά διαλύματα, μεσοδόντια βουρτσάκια κλπ.) και να δίνουν σημασία σε αλλαγές στη στοματική κοιλότητα.
Στόχοι της οδοντιατρικής πρόληψης είναι:
• Η διατήρηση μιας υγιούς οδοντοστοιχίας και η έγκαιρη ανίχνευση των οδοντικών και ουλικών παθήσεων και γενικότερα κάθε νόσου που εντοπίζεται στη στοματική κοιλότητα.
• Να αποκτήσει τη συνήθεια να προσέχει τα δόντια του καθημερινά.
• Να επισκέπτεται τον οδοντίατρο 2 φορές ετησίως, ο οποίος θα εντοπίσει την όποια αλλαγή συμβαίνει στα δόντια – ούλα και γενικά στο στόμα.
• Να απαλλάξουμε τα παιδιά μας από την ταλαιπωρία της τερηδόνας και να έχουμε ενήλικες με λιγότερα προβλήματα.
Επίσης στους στόχους είναι:
• Η αποφυγή του πόνου
• Η διατήρηση εργασιών που έχουν γίνει στα δόντια του ασθενή.
• Η αποφυγή επιπλοκών στη γενική υγεία
• Η μικρότερη οικονομική επιβάρυνση στον ασθενή
• Η οδοντιατρική παιδεία στους μικρούς ασθενείς
Λόγοι που πρέπει να υπάρχει η οδοντιατρική πρόληψη:
1. Η καλή κατάσταση του στόματος είναι ο καθρέφτης της γενικής υγείας.
Μικρόβια που προκαλούν φλεγμονή των ούλων μπορούν να περάσουν στην κυκλοφορία του αίματος και να μεταναστεύσουν σε όργανα, όπως η καρδιά κ.ά.
2. Η μάσηση της τροφής με λιγότερα δόντια από το φυσιολογικό αριθμό και η λάθος σύγκλειση, προκαλεί διαταραχή στην πέψη.
3. Αριθμό ασθενειών που έχουν συμπτώματα στη στοματική κοιλότητα με αποτέλεσμα την έγκαιρη διάγνωσή τους
4. Στην επίδραση της Ψυχικής Υγείας
Το χαμόγελο είναι από τους παράγοντες ενός ωραίου προσώπου.
Τα νοσήματα του στόματος, κυρίως η τερηδόνα και οι παθήσεις του περιοδοντίου, εξακολουθούν να αποτελούν πρόβλημα στο σύνολο του πληθυσμού σε παγκόσμιο επίπεδο. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ στις ανεπτυγμένες χώρες τα νοσήματα αυτά παρουσιάζουν βελτίωση λόγω εφαρμογής προληπτικών προγραμμάτων κυρίως φθορίωση πόσιμου νερού, επιλογές συνηθειών στοματικής υγιεινής και υγιεινής διατροφής.
Μέτρα που παίρνουμε για σωστή πρόληψη:
1. Βούρτσισμα δοντιών
Βουρτσίζουμε τα δόντια μας δύο φορές την ημέρα πρωί-βράδυ χρησιμοποιώντας μια μέτρια έως μαλακή οδοντόβουρτσα και μια οδοντόκρεμα που περιέχει φθόριο. Υπάρχουν και οδοντόκρεμες για παθήσεις των ούλων, όπως για ουλίτιδα και περιοδοντίτιδα.
Το μέγεθος της οδοντόβουρτσας πρέπει να είναι τέτοιο ώστε να φτάνει σ’ όλες τις επιφάνειες των δοντιών. Αλλάζουμε οδοντόβουρτσα κάθε 3 με 4 μήνες, εάν φθαρούν ή αλλοιωθούν οι τρίχες της. Οι ηλεκτρικές οδοντόβουρτσες είναι εξίσου αποτελεσματικές με τις οδοντόβουρτσες χεριού.
2. Καθαρισμό ανάμεσα στα δόντια
Καθαρίζουμε τις επιφάνειες μεταξύ των δοντιών χρησιμοποιώντας ειδικό οδοντόνημα ή βουρτσάκια μεσοδόντιων ή ειδικές οδοντογλυφίδες. Η εισαγωγή νήματος ανάμεσα στα δόντια γίνεται ήπια χωρίς πίεση.
3. Χρήση ειδικών στοματικών διαλυμάτων
4. Ισορροπημένη διατροφή, πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, μειωμένη σε σάκχαρα και όξινες ουσίες, όπως γλυκά, αναψυκτικά μεταξύ των γευμάτων
5. Αποφυγή καπνίσματος
6. Τοποθέτηση στα μόνιμα δόντια των παιδιών επικαλύψεις με ειδικό υλικό στις οπές και σχισμές των οπισθίων δοντιών στα σημεία αυτά που δεν μπορούν να καθαριστούν.
7. Πρόσληψη φθορίου
Το φθόριο θωρακίζει τα δόντια, τα κάνει πιο ανθεκτικά στην προσβολή από την τερηδόνα. Γίνεται με διάφορους τρόπους όπως οδοντόπαστες, στοματικά διαλύματα, δισκία φθορίου, και με τη μέθοδο της φθορίωσης που εφαρμόζεται στο ιατρείο.
8. Τακτική επίσκεψη στον οδοντίατρο, δύο φορές ετησίως
Σήμερα ο οδοντίατρος μπορεί να εντοπίζει, να αναγνωρίζει κάθε πρόβλημα. Με τον λεπτομερή κλινικό έλεγχο σε συνδυασμό με ακτινογραφικό έλεγχο που περιλαμβάνει κάποια πανοραμική ακτινογραφία ή μικρές ενδοστοματικές ακτινογραφίες, μπορεί να εντοπιστούν βλάβες και να βρεθούν αίτια που τις προκαλούν.
Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να ζητηθεί και Αξονική Τομογραφία γνάθων για να μπορέσει ο οδοντίατρος να έχει τρισδιάστατη απεικόνιση συγκεκριμένων περιοχών.
Δεν απομένει παρά όλοι μας, πολιτεία, γιατροί και απλοί πολίτες να καταλάβουμε και να κάνουμε το μεγάλο βήμα για μια σωστή και προσεγμένη Στοματική Υγιεινή που θα έχει σαν αποτέλεσμα μια καλή στοματική υγεία.
