Της Δήμητρας Ταλαγάνη
Πτυχιούχος Εκπαιδευτικός Προσχολικής Αγωγής ΕΚΠΑ(1998)
Καθηγήτρια Αγγλικών στον ΟΜΙΛΟ ΕΥΡΩΓΝΩΣΗ Παράρτημα Γαλατσίου (2006-σήμερα)
Οι περισσότεροι είχαμε στη ζωή μας δασκάλους που τους ξεχωρίσαμε για την ικανότητά τους και το χάρισμα που έδειχναν μέσα στην τάξη. Έχετε αναρωτηθεί ποτέ ποια χαρακτηριστικά είναι αυτά που κάνουν τους ικανούς εκπαιδευτικούς να ξεχωρίζουν; Ακολουθούν δέκα πρακτικές, που κατά τη γνώμη μας, συμβάλλουν στην αποτελεσματική εκπαίδευση και στην ανάπτυξη θετικού κλίματος στην τάξη:
Σταθερή ρουτίνα: Τα περισσότερα παιδιά προοδεύουν σε περιβάλλοντα σταθερά, με ρουτίνες και ξεκάθαρα όρια. Ο εκπαιδευτικός συνεπώς, πρέπει να διασφαλίζει ομαλές διαδικασίες, ώστε η τάξη να μπορεί σχεδόν να λειτουργήσει μόνη της. Για αυτό είναι σημαντικό στην αρχή της σχολικής χρονιάς να δίνεται έμφαση στη δημιουργία ρουτίνας και σαφών προσδοκιών για ολόκληρο το έτος.
Συνεχής ανατροφοδότηση: Οι ικανοί εκπαιδευτικοί συνήθως καταφέρνουν να οδηγούν τους μαθητές τους προς τη βελτίωση επισημαίνοντας τι κάνουν καλά, τι χρειάζεται διόρθωση και πώς μπορούν να βελτιωθούν. Τα σχόλιά τους είναι προσαρμοσμένα στις ατομικές ανάγκες του κάθε μαθητή, και δεν περιορίζονται στην επισήμανση λαθών, αλλά και στο τι κάνει σωστά ο μαθητής.
Ποικιλία: Δεδομένου ότι κάθε μαθητής μαθαίνει διαφορετικά, είναι σημαντικό ο εκπαιδευτικός να χρησιμοποιεί διαφορετικά μέσα στην τάξη. Για παράδειγμα, άλλοι μαθητές ευνοούνται από την οπτική και ακουστική παρουσίαση νέας γνώσης, ενώ άλλοι μαθαίνουν καλύτερα όταν εφαρμόζουν στην πράξη κάτι που έμαθαν.
Σαφήνεια: Όταν ο δάσκαλος καθιερώνει υψηλές προσδοκίες παρέχοντας παραδείγματα, και τεχνικές όπως η μαιευτική μέθοδος κι εκφράζει συνεχώς την πίστη στις ικανότητες των μαθητών να μαθαίνουν και να αναπτύσσονται, οι μαθητές έχουν κίνητρο να ανταποκριθούν γιατί κάποιος πιστεύει σε εκείνους.
Σκοπός-προγραμματισμός: Ένας καλά οργανωμένος δάσκαλος με σαφή σκοπό χρησιμοποιεί κάθε λεπτό για να προσελκύσει τους μαθητές, από τη στιγμή που ξεκινά το μάθημα μέχρι το τέλος του. Είναι σημαντικό επίσης να επενδύεται χρόνος στη δημιουργία διαφορετικών επιπέδων ερωτήσεων, διαφοροποιημένων μικρών ομάδων και διαφοροποιημένων εργασιών για το σπίτι και επιλογών αξιολόγησης που ανταποκρίνονται στις ανάγκες των μεμονωμένων μαθητών.
Συνάφεια μάθησης: Οι καλοί δάσκαλοι συχνά συνδέουν το ακαδημαϊκό περιεχόμενο με την καθημερινότητα των μαθητών, ώστε να πετύχουν καλύτερη εμπέδωση, αντί να δηλώνουν απλώς το μαθησιακό στόχο της ημέρας. Η δημιουργία αυτών των συνδέσεων τραβά την προσοχή των μαθητών και αυξάνει τη δέσμευση. Τα παιδιά οικειοποιούνται τη μάθηση και επενδύουν περισσότερο σε αυτήν.
Αξιολόγηση: Ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της εκπαίδευσης αφορά την αξιολόγηση της μάθησης. Ο ικανός δάσκαλος ελέγχει πάντα για κατανόηση κατά τη διάρκεια των μαθημάτων. Ο έλεγχος στη μέση του μαθήματος τον ενημερώνει πού χρειάζονται προσαρμογές και διασφαλίζει ότι όλοι οι μαθητές βρίσκονται σε καλό δρόμο. Οι μαθητές γνωρίζουν πού βαδίζουν, τα δυνατά τους σημεία, αλλά και πού πρέπει να στοχεύσουν περαιτέρω.
Θετική αναγνώριση: Ολοι οι μαθητές παίρνουν θάρρος να συνεχίσουν την προσπάθεια όταν επαινούνται για αυτή μέσω λεκτικής ενθάρρυνσης, αυτοκόλλητων, ή ανταμοιβών τάξης. Ο δάσκαλος αναγνωρίζει τη σκληρή δουλειά τους, η οποία θα ενισχύσει τα κίνητρα και θα καλλιεργήσει μια νοοτροπία ανάπτυξης και στην ενήλικη ζωή τους.
Επικοινωνία με την οικογένεια: Είναι χρήσιμο να διατηρείται τακτική επαφή με τους γονείς, ώστε να ενημερώνονται για τις δραστηριότητες στην τάξη και τις επερχόμενες εκδηλώσεις. Ο εκπαιδευτικός που εμπνέει εμπιστοσύνη στους γονείς είναι εκείνος που θα τους έχει και πολύτιμους συμμάχους στην πορεία της διδασκαλίας των σπουδαστών του.
Πάθος και γνώση περιεχομένου: Το πάθος και ο ενθουσιασμός στη διδασκαλία προκαλεί τον ενθουσιασμό και στους μαθητές. Η δυναμική αλληλεπίδραση μεταξύ δασκάλων και μαθητών είναι ένα από τα σημαντικά εργαλεία που παρατηρούμε στις τάξεις. Είναι η πολύτιμη σχέση μεταξύ τους που οδηγεί στην αναγνώριση του έργου των πρώτων και την μελλοντική καταξίωση των δεύτερων.